«Τί γάρ πατρός ἀληθινοῦ ποθεινότερον;»
(Ἅγιος Θεόδωρος Στουδίτης, Πρός Πλάτωνα 2, PG 99, 909Β)
ΟΜΙΛΙΑ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΘΗΒΩΝ ΚΑΙ ΛΕΒΑΔΕΙΑΣ κ. Γεωργίου την 2α Νοεμβρίου 2015 στην Εκδήλωση προς τιμήν του Μακ. Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου στη Λεόντειο Σχολή
Μέσα στο νεφελώδες περιβάλλον μιας εποχής σε σύγχυση συνειδήσεων και κριτηρίων, όπου οι αυθεντικές αξίες παραγνωρίζονται και οι πραγματικά άξιοι συνήθως παραμερίζονται και περιθωριοποιούνται, είναι όντως παρήγορο και ενθαρρυντικό το γεγονός της διοργάνωσης από τη Λεόντιο Σχολή εκδήλωσης για να τιμηθεί μια εξέχουσα πνευματική προσωπικότητα, ένας ακάματος πρωτεργάτης της Εκκλησίας και κοινωνίας, όπως ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος.
Νομίζω ότι η σεμνή αυτή εκδήλωση αποτελεί για τη Λεόντιο Σχολή δίκαιη πράξη ευγνωμοσύνης και αγάπης, γιατί ο Μακαριώτατος στα πρώτα του νεανικά βήματα ξεκίνησε σαν εκπαιδευτικός διδάσκοντας από την έδρα αυτού του σχολείου με επιτυχία, κάτι το οποίο παγκοίνως αναγνωρίζεται και από τους τότε συναδέλφους του και τους τότε μαθητές του, οι οποίοι βαθύτατα λυπήθηκαν για την αποχώρηση από τη Σχολή του φερέλπιδος νέου διδασκάλου Ιωάννη Λιάπη.
Όμως εκείνος είχε ήδη κάνει τις επιλογές του «ἡγησάμενος τά πάντα σκύβαλα ἵνα Χριστόν κερδίσῃ». Θυσίασε ενσυνείδητα μια σαφώς προδιαγεγραμμένη λαμπρή καριέρα στην εκπαίδευση και την επιστήμη της βυζαντινής αρχαιολογίας για να υπηρετήσει ολοκληρωτικά και ολόπλευρα τον Χριστό και την Εκκλησία Του.
Επέλεξε από το καλό, το όντως καλύτερο. Και ταπεινά εκτιμώ ότι κέρδισε. Και μαζί του κέρδισαν ή μάλλον κερδίσαμε, όσοι «πολυμερῶς καί πολυτρόπως» συνδεθήκαμε μαζί Του και ωφεληθήκαμε από αυτόν.
Αισθάνομαι πάντοτε και ομολογώ ότι μεγάλως ευεργετήθηκα και εγώ, ως κληρικός και ως άνθρωπος από τον θερμουργό αυτό ιερωμένο της αγάπης και της προσφοράς.
Γι’ αυτό το λόγο ευχαριστώ τους οργανωτές της τιμητικής εκδήλωσης που μου παραχώρησαν χρόνο στο βήμα και έτσι μου δίνεται η ευκαιρία να καταθέσω για μια ακόμη φορά την ευγνώμονα αποτίμησή μου.
Είναι βέβαια δύσκολο, και μερικές φορές παρακινδυνευμένο να ομιλεί ο πνευματικός υιός για τον κατά πνεύμα Πατέρα και ευεργέτη του, αλλά οφείλω να το τολμήσω. Άλλωστε, για να θυμηθούμε τον ευγνώμονα λόγο του Μεγάλου Αλεξάνδρου για τον διδάσκαλό του, του οφείλω το «εὖ ζῆν».
Συγχωρήσατέ μου, λοιπόν, τον κάπως υποκειμενικό και προσωπικό τόνο των λόγων μου, όμως αυτό είναι επόμενο και αναπόφευκτο, αφού από ένα σημείο και μετά, η ζωή και η πορεία μου συνυφάνθηκε με την προσωπικότητα και το έργο του Μακαριωτάτου και δοξάζω τον Θεό γι’ αυτό.
Το 1982 η Πρόνοια του Θεού με την ευλογία του Πνευματικού μου μακαριστού Μητροπολίτου Χριστουπόλεως κυρού Πέτρου και την παρακίνηση αγαπητών πνευματικών μου αδελφών, οδήγησε τα βήματά μου στη Βοιωτία, την οποία εποίμανε θεοφιλώς και προσφυώς από το 1981 ο Μακαριώτατος, ως Μητροπολίτης τότε Θηβών και Λεβαδείας. Έλαβα από τα τίμια χέρια του το χάρισμα της ιερωσύνης. Σε σύντομο χρόνο αισθάνθηκα την ειλικρινή πατρική Του αγάπη και κατάλαβα το μεγαλείο της ευγενούς ψυχής Του και των πολλών χαρισμάτων Του. Κοντά του εγνώρισα το ύφος και το βάθος της εκκλησιαστικής διακονίας, την ομορφιά και τις δυσκολίες της διακονίας αυτής.
Χάρη στο όραμα και το συνετό σχεδιασμό του Μακαριωτάτου πραγματοποιήθηκε τότε στη Βοιωτία μια κυριολεκτική αναγέννηση της Εκκλησιαστικής ζωής και δράσης με προέκταση ευρύτερα στον πνευματικό πολιτισμό. Αξιώθηκα με την διακριτική του καθοδήγηση και έμπνευση να γίνω όχι μόνον αυτόπτης και αυτήκοος αυτής της αναγέννησης, αλλά και ελάχιστος συντελεστής.
Κατά την δεκαετία του 1980 η Μητροπολιτική μας περιφέρεια, που είναι αρκετά εκτενής, από την Αράχωβα μέχρι τα Οινόφυτα, διαιρέθηκε για πρακτικούς και οργανωτικούς λόγους σε μικρότερες γεωγραφικές ενότητες, τους τομείς, όπως τους λέγαμε.
Υπεύθυνος σε κάθε τομέα ορίσθηκε ένας προσοντούχος κληρικός, που ήταν ο πρωτεργάτης και συντονιστής του πνευματικού έργου στην περιοχή της ευθύνης και της δικαιοδοσίας του.
Είκοσι περίπου ένθερμοι και ενθουσιώδεις ιεροκήρυκες, τακτικοί και εντεταλμένοι, εμπνευσμένοι και καθοδηγούμενοι από τον ζήλο και τη σύνεση του Μακαριωτάτου, όργωναν κυριολεκτικά τον πνευματικό αγρό της Βοιωτίας. Και σύντομα φάνηκαν τα θετικά αποτελέσματα.
Παντού κατηχητικά σχολεία για τα παιδιά, συνάξεις νέων, εσπερινά κηρύγματα, κύκλοι και μελέτη της Αγίας Γραφής, σοβαρή παρουσία στις εκκλησιαστικές πανηγύρεις και λοιπές εκδηλώσεις, πρόγραμμα εξομολόγησης.
Από τότε άρχισαν να στήνονται και τα ενοριακά Πνευματικά Κέντρα, τα οποία σήμερα έχουν γενικευθεί. Υπό την αιγίδα της Μητροπόλεως οργανώθηκε η Χριστιανική Ένωση Επιστημόνων Βοιωτίας και η Χριστιανική Νεανική Ένωση Βοιωτίας, με ορχήστρα και πολυμελή χορωδία, που έδιναν τον τόνο σε όλες τις εκδηλώσεις σε αίθουσες, πλατείες αλλά και στάδια.
Πολλοί από τους νέους αυτών των προσπαθειών θυμούνται σήμερα φτασμένοι και επιτυχημένοι επιστήμονες, επαγγελματίες και οικογενειάρχες, με νοσταλγία την ατμόσφαιρα της εποχής εκείνης.
Τους ακούω ακόμη να τραγουδούν με αγάπη για τον Επίσκοπο: « Όλοι εμείς στη στοργή του πατέρα…».
Θυμάμαι ακόμα νοσταλγικά τις χειροτονίες τόσων νέων κληρικών μας, αγαπητών πνευματικών αδελφών, κληρικών με κατάρτιση και συναίσθηση της αποστολής τους, γιατί ο Μακαριώτατος είχε την ικανότητα να διαλέγει σωστούς συνεργάτες από όλους τους χώρους και να τους αξιοποιεί ανάλογα με τις ικανότητές τους.
Αλησμόνητες μένουν ακόμη οι πολυπληθείς πανενοριακές συνάξεις μας, τα ιερατικά συνέδρια που διαρκούσαν δύο και τρεις ημέρες, η κατασκηνωτική ζωή για μικρότερα και μεγαλύτερα παιδιά, φοιτητές, εργαζόμενους νέους και τόσα άλλα.
Αναφέρω επίσης ενδεικτικά την συνεπή και αποφασιστική μεθόδευση από τον Μακαριώτατο των ενεργειών και των αναγκαίων δράσεων για τις μεγάλες εγκαταστάσεις των Χιλιαστών στον Ελεώνα Θηβών, που περιελάμβαναν ακόμη και παλλαϊκά συλλαλητήρια με μεγάλη συμμετοχή κάτι δύσκολο και πρωτόγνωρο τότε για την Εκκλησία.
Οι μεθοδεύσεις εκείνες απέδωσαν πλούσιους καρπούς.
Οι Χιλιαστές αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εγκαταστάσεις και ήδη σ’ αυτές στεγάζονται οι Γυναικείες φυλακές και τα Κέντρα Απεξάρτησης Τοξικομανών Κρατουμένων.
Αλλά και στον τομέα της μοναστικής ζωής ο Μακαριώτατος απέδειξε έμπρακτα με το ακοίμητο ενδιαφέρον Του και τις άοκνες προσπάθειές Του ότι είναι όντως φιλομόναχος. Σ’ εκείνον οφείλεται η αναζωπύρωση της μοναχικής ζωής στη Βοιωτία συνεχίζοντας το όραμα του Γέροντός Του, μακαριστού Μητροπολίτου Νικοδήμου του Γραικού.
Πρωτοστάτησε στην αναστήλωση και υπεύθυνη ανακαίνιση ιστορικών Μονών, αλλά και στην επάνδρωσή τους με μοναχές και μοναχούς υψηλού πνευματικού και μορφωτικού επιπέδου.
Είμαι μάρτυρας προσωπικά, ως ηγούμενος της ιστορικής Μονής του Οσίου Λουκά του Στειριώτου, του πατρικού ενδιαφέροντος και των αγώνων του Μακαριωτάτου για τα μοναστήρια μας.
Μήπως στις δικές του ενέργειες δεν οφείλεται η επανακομιδή του Ιερού λειψάνου του Οσίου Λουκά το Δεκέμβριο του 1986 από τη Βενετία στην ιστορική του θέση στην Ιερά Μονή μας;
Και όλα αυτά σε μια Μητρόπολη, όπου έπρεπε να τηρηθούν οι ισορροπίες, λόγω του διπολισμού των πόλεων Θηβών και Λεβαδείας, υπερβαίνοντας εν πολλοῖς το τοπικιστικό πνεύμα.
Ο Μακαριώτατος πάντοτε μας δίδασκε ότι στην γνήσια Ορθόδοξη παράδοση το κοινωνικό προνοιακό έργο της Εκκλησίας συμβαδίζει με την πνευματικότητα και τη λατρευτική διακονία. Άλλωστε η φιλανθρωπία είναι έμπρακτη φιλοθεΐα.
Γι’ αυτό αγωνίσθηκε με ειλικρινές ενδιαφέρον και αγάπη, ώστε να δημιουργηθούν οι αναγκαίες δομές και υπηρεσίες για την ανακούφιση του πάσχοντος πλησίον. Ένα ολοκληρωμένο δίκτυο ευαγών ιδρυμάτων στη Βοιωτία είναι η μεγάλη κληρονομιά που μας άφησε ο Μακαριώτατος και το οποίο αγωνιζόμαστε υπό τις νέες δυσχερείς οικονομικές συνθήκες να συνεχίσουμε.
Αναφέρουμε τα δύο πρότυπα και υψηλών προδιαγραφών Θεραπευτήρια Χρονίων Παθήσεών, «Νικοδήμειο-Άγ. Βλάσιος» στην πόλη της Λιβαδειάς και «Διακονία Αγάπης» στην πόλη των Θηβών, τα οποία προσφέρουν περίθαλψη, φροντίδα και νοσηλεία σε συνανθρώπους μας που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν .
Στο χώρο του Θεραπευτηρίου «Νικοδήμειο-Άγ. Βλάσιος» στεγάζεται και το «Κέντρο Διημέρευσης και Κοινωνικής Φροντίδας Α.Μ.Ε.Α-Ειδική Παιδεία» που έχει σαν αντικείμενο σήμερα 24 παιδιά με νοητική υστέρηση και κινητικές αναπηρίες παρέχοντας τους μέσα από δημιουργική απασχόληση ειδική εκπαίδευση με στόχο να εξασφαλίσουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής και να οδηγηθούν στη μεγαλύτερη δυνατή αυτονομία.
Στην πόλη των Θηβών εδώ και είκοσι χρόνια λειτουργεί η «Τράπεζα Αγάπης» η οποία στις δύσκολες ημέρες που περνάμε καλύπτει τις ανάγκες σίτισης όχι μόνο των απόρων της πόλεως των Θηβών αλλά και μαθητών Δημοτικών Σχολείων και προσπαθεί να καλύψει και τις ανάγκες ένδυσής τους.
Βασίζεται στην εθελοντική προσφορά και παρέχει σε καθημερινή βάση 160 μερίδες φαγητού.
Στους χώρους των Νεανικών Εκκλησιαστικών Κατασκηνώσεων κοντά στην Ιερά Μονή Ιερουσαλήμ Δαυλείας στον Παρνασσό εδώ και σαράντα τέσσερα χρόνια φιλοξενούνται κάθε καλοκαίρι εφτακόσια και πλέον παιδιά όλων των ηλικιών, νέοι φοιτητές και φοιτήτριες και νέοι εργαζόμενοι.
Ο σκοπός της Κατασκήνωσης είναι τριπλός: δίνει την ευκαιρία για διακοπές και ψυχαγωγία σε παιδιά, που διαφορετικά θα τις στερούνταν, αλλά και τα φέρνει σε επαφή με την Εκκλησία μας και τους μεταγγίζει τις υψηλές αξίες του Ορθοδόξου Πολιτισμού και τα εισαγάγει στο μεγάλο κεφάλαιο της κοινωνικοποίησης σε μια εποχή που η απομόνωση οδηγεί σε τραγικά αδιέξοδα τους νέους.
Αλλά και πολλές πολύτιμες εκπαιδευτικές και μορφωτικές δραστηριότητες ενέπνευσε και μας κληροδότησε ο Μακαριώτατος, όπως το Ίδρυμα Καλών Τεχνών-Σχολή Αγιογραφίας με έδρα τη Λιβαδειά και παραρτήματα σε άλλες πόλεις και κωμοπόλεις της Βοιωτίας. Οι Σχολές Βυζαντινής Μουσικής (επίσημα αναγνωρισμένες από το Υπουργείο Πολιτισμού), το Ωδείο της Ιεράς Μητροπόλεως Λιβαδειάς, επίσης αναγνωρισμένο, δίνει τη δυνατότητα συστηματικών μουσικών σπουδών σε εκατό περίπου σπουδαστές.
Αξιοθαύμαστο επίτευγμα του Μακαριωτάτου είναι το «Κέντρο Επιμορφώσεως και Επικοινωνίας» το γνωστό σε μας στη Βοιωτία Συνεδριακό Κέντρο Ευαγγελιστρίας Αλιάρτου με δυνατότητα οργάνωσης και φιλοξενίας μεγάλων συνεδρίων υψηλών προδιαγραφών, την προαγωγή της έρευνας του τοπικού πολιτισμού και την ενίσχυση της ενοριακής ζωής.
Στα Οινόφυτα- γενέτειρα του Μακαριωτάτου- λειτουργεί το «Κέντρο Εκκλησιαστικής Διακονίας» με σκοπό την καλλιέργεια και ανάπτυξη της ορθοδόξου πολιτιστικής και πολιτισμικής συνείδησης των κατοίκων της περιοχής, τη διαφύλαξη της παράδοσης και την αντιμετώπιση διαφόρων πνευματικών και κοινωνικών προβλημάτων της περιοχής λόγω των ιδιαιτεροτήτων της.
Αξίζει να αναφερθεί ακόμα και το «Κέντρο Ιστορικών και Αρχαιολογικών Μελετών» με σκοπό την σπουδή, έρευνα, αξιοποίηση και προβολή του ιστορικού και αρχαιολογικού πλούτου της Βοιωτίας, ιδίως των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών χρόνων.
Ιδιαίτερα εμπνευσμένο το όραμα του Πνευματικού μας Πατέρα για τη δημιουργία του Ψηφιακού Μουσείου «Χριστιανική Βοιωτία» στην Αλίαρτο Βοιωτίας, το οποίο εγκρίθηκε και υλοποιήθηκε επί των ημερών μας, παρέχοντας στους επισκέπτες ενημέρωση του πνευματικού πλούτου της Βοιωτικής Εκκλησίας.
Ένα τέτοιο έξοχο ποιμενάρχη, αληθινό πατέρα, φιλάνθρωπο και επιεική, απλούν στους τρόπους, διακριτικό και σοφό, που διηύθυνε το αξίωμά του με πίστη και καθαρότητα και τον οποίο ο κλήρος και ο λαός της επαρχίας του υπεραγάπησε και επευφήμησε, βρέθηκαν σκοτεινά συμφέροντα και πονηρές σκοπιμότητες και τον συκοφάντησαν, τον κατηγόρησαν άδικα, τον πολέμησαν.
Την άδικη επίθεση ο Μακαριώτατος αντιμετώπισε με χριστιανική ανωτερότητα, την γνωστή ανεξικακία του και αξιοθαύμαστη υπομονή και ψυχραιμία.
Η εμπάθεια και οι πονηροί σχεδιασμοί τον ταλαιπώρησαν και τον πίκραναν, η αγάπη του πληρώματος της Εκκλησίας τον κρατούσε ψηλά στο προσκυνητάρι της τιμής και τελικά δικαιώθηκε πανηγυρικά και μαζί του όλοι εμείς που τον εμπιστευόμαστε ανεπιφύλακτα.
Ας αφήσουμε, λοιπόν, στην άκρη τις σκοτεινές σελίδες τις οποίες ο ίδιος, ο Μακαριώτατος με ανωτερότητα προσπέρασε και ας δούμε το παρόν.
Σήμερα είναι ευχής έργο και μεγάλη ευλογία ότι στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο και στο πηδάλιο της Ελλαδικής Εκκλησίας βρίσκεται ένας Ιερώνυμος.
Οι καιροί είναι χαλεποί, οι περιστάσεις, όπως όλοι διαπιστώνουμε, αδυσώπητες και απαιτείται η δική Του σοφία, ευρύτητα, σύνεση και ευελιξία, ώστε το σκάφος της Εκκλησίας να περάσει αλώβητο τις Συμπληγάδες της κρίσης διακονώντας με συνέπεια το Θεό και τους ανθρώπους και ευχόμαστε ο Θεός να του δίδει πολλά χρόνια, υγεία και δύναμη σ’ αυτή την πολυεύθυνη διακονία Του.
Και πάλιν θέλω να εκφράσω θερμές ευχαριστίες και εγκάρδιες ευχές τόσο στη Διεύθυνση της Λεοντείου Σχολής όσο και στον κύκλο των αποφοίτων και μαθητών του Μακαριωτάτου (ας μου επιτραπεί μια ιδιαίτερη αναφορά στον κ. Άγγελο Μενεγάτο) για την αποψινή εκδήλωση και βεβαίως ευχαριστώ και πάλιν για τη δυνατότητα της δικής μου κατάθεσης.
Ευχαριστώ όλους σας!
