Αρχιερατεύσαντες
Ιεράς Μητρόπολης Θηβών, Λεβαδείας & Αυλίδος
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ ΛΙΑΠΗΣ (1981-2008)
Ο Mακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος,ο από Θηβών & Λεβαδέιας, κ. Ιερώνυμος (κατά κόσμον Ιωάννης Λιάπης), γεννήθηκε στα Οινόφυτα Βοιωτίας το 1938. Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής (Τμήμα Αρχαιολογίας) και της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διετέλεσε υπότροφος του Ι.Κ.Υ. (1ος σε πανελλαδική κλίμακα) στις βυζαντινές σπουδές. Μετέβη για μεταπτυχιακές σπουδές στο Graz Αυστρίας και στο Regensburg και το Μόναχο της Γερμανίας. Εργάσθηκε ως πανεπιστημιακός βοηθός στην Αρχαιολογική Εταιρεία στην Αθήνα δίπλα στον Ορλάνδο και ως φιλόλογος στη Λεόντειο Σχολή της Νέας Σμύρνης, στο 9ο Νυκτερινό Γυμνάσιο Αθηνών, καθώς και στο Γυμνάσιο της Αυλώνος. Εγκατέλειψε την πανεπιστημιακή του καριέρα μετά την ένταξή του στον ιερό κλήρο.
Υπηρέτησε ως Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Θηβών & Λεβαδείας (1967-1978), ως Ηγούμενος των Ιερών Μονών Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Σαγματά (1971-1977) και του Οσίου Λουκά (1977-1981), ως Γραμματεύς και κατόπιν Αρχιγραμματεύς της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος (1978-1981). Το 1981 εξελέγη παμψηφεί Μητροπολίτης Θηβών & Λεβαδείας και στις 7 φεβρουαρίου 2008 εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Συμμετείχε στις Επιτροπές Εκκλησιαστικής Εκπαιδεύσεως, Εκκλησιαστικής Περιουσίας, Σχέσεων Εκκλησίας-Πολιτείας, Υποτροφιών και εργάστηκε ως Αντιπρόεδρος του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Εκκλησίας της Ελλάδος. Υπήρξε μέλος μεικτών επιτροπών Πολιτείας και Εκκλησίας για την μελέτη θεμάτων για την μοναστηριακή περιουσία (1986-1998) και την εκκλησιαστική εκπαίδευση (1986-1998) και Πρόεδρος της επιτροπής Διαλόγου Κοινωνίας-Εκκλησίας (2005-2007).
Με την ανύστακτη φροντίδα του και το ενδιαφέρον του αναπαλαιώθηκαν, επανδρώθηκαν και λειτουργούν έξι ανδρικές Ιερές Μονές (σύνολο Μοναχών 45) και δεκαεπτά γυναικείες (σύνολο Μοναχών 110). Ανάμεσα στις Μονές αυτές συγκαταλέγονται οι ιστορικές Μονές του Οσίου Λουκά, Σαγματά, Οσίου Σεραφείμ, Μακαριωτίσσης, Ευαγγελιστρίας, και Ιερουσαλήμ.
Στο συγγραφικό του έργο συγκαταλέγονται πολλά άρθρα, μελέτες και βιβλία θεολογικού, κοινωνικού και ιστορικού περιεχομένου, εκ των οποίων αυτό με τον τίτλο «Μεσσαιωνικά Μνημεία της Ευβοίας» βραβεύθηκε το 1970 με πρώτο βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών. Το 2006 εξεδόθη ο πρώτος από τους τρεις τόμους έργου του με τον τίτλο «Χριστιανική Βοιωτία».
Στο κοινωνικό του έργο ξεχωρίζουν η δημιουργία: οικοτροφείων, ορφανοτροφείου με μορφή ανάδοχης οικογένειας (Θήβα), Στέγες Ηλικιωμένων (Θήβα, Λιβαδειά), Κέντρου Επανένταξης Ψυχικώς Πασχόντων (Λιβαδειά), του Εκπαιδευτηρίου Δημιουργικής Απασχόλησης Παίδων με Ειδικές Ανάγκες σε συνεργασία με άλλους φορείς του Νομού (Λιβαδειά), του Κέντρου Πρόληψης για τα ναρκωτικά (Λιβαδειά), Συσσίτια Απόρων συμπεριλαμβανομένων και οικονομικών μεταναστών (Θήβα), Συμβουλευτικούς Σταθμούς (Θήβα), Κέντρο Ιστορικών και Αρχαιολογικών Ερευνών (Ζάλτσα-Ιερά Μονή Λυκούρεση), ενώ ως πρώην εκπαιδευτικός έχει αναπτύξει μία ιδιαίτερη σχέση με την εκπαιδευτική κοινότητα της Βοιωτίας.
Στην Μητρόπολή του φρόντισε περαιτέρω για την δημιουργία και λειτουργία ενοριακών πνευματικών κέντρων, κέντρων νεότητας στις περισσότερες των ενοριών της Μητροπόλεώς του καθώς και προτύπων κατασκηνωτικών εγκαταστάσεων στο Παρνασσό. Με πρωτοβουλία του ιδρύθηκε και λειτουργεί το Κέντρο Ερευνών της Ιστορίας και του Πολιτισμού της Βοιωτίας, το οποίο συνεργάζεται με τα Πανεπιστήμια του Durham, Cambridge.
Πρωτοστάτησε για την δημιουργία –στην γενέτειρά του, στα Οινόφυτα- του Κέντρου Ευαισθητοποιήσεως Πληθυσμού σε θέματα περιβάλλοντος και οικονομικών μεταναστών.
Για την συμβολή του στο φιλανθρωπικό έργο της Μητροπόλεώς του που σχετίζεται με την υγεία τιμήθηκε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κραϊόβας στη Ρουμανία με την απονομή του τίτλου του επιτίμου Διδάκτορα του εκεί Πανεπιστημίου. Επίσης είναι Πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΕΛΙΚΑΡ).
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΓΡΑΙΚΟΣ (1967-1981)
Ο κατά κόσμον Νικόλαος Γραικός γεννήθηκε στον Πειραιά στις 29 Δεκεμβρίου του 1908 και ήταν το όγδοο παιδί ευσεβούς οικογενείας. Από τα παιδικά του χρόνια γεύτηκε τις δυσκολίες της ζωής. Απ’ τη Β’ τάξη του Δημοτικού μέχρι και το πτυχίο του Πανεπιστημίου ήταν εργαζόμενος. Γράφει κάπου ο ίδιος: «πόσες φορές κατά την διάρκεια των παραδόσεων από την κούραση έκλειναν τα μάτια μου και το κεφάλι έγερνε στο θρανίο μου».
Η συνάντηση του και γνωριμία με τον π. Σεραφείμ Παπακώστα, ιεροκήρυκα του Μητροπολιτικού Ναού Αθηνών, υπήρξε καθοριστική για την μετέπειτα πορεία του.
Διάκονος χειροτονήθηκε στις 26 Ιουλίου του 1940, από τον Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιωακείμ και Πρεσβύτερος στις 12 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους, από τον Βρεσθένης Γερμανό.
Είκοσι επτά ολόκληρα χρόνια υπηρέτησε στον Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών, ως εφημέριος, πνευματικός, σκευοφύλακας, ακόμη ως διευθυντής της θρησκευτικής υπηρεσίας στρατού, προσφέροντας, όπου εργάσθηκε, πολύπλευρη και πολύτιμη διακονία. Στις δύσκολες ημέρες της κατοχής ήταν ο τακτικός επισκέπτης των φυλακών για να ευλογήσει, στηρίξει τους πατριώτες και πολλές φορές να τους συνοδεύσει μέχρι τον τόπο της εκτελέσεως. Η αγαπημένη του όμως διακονία ήταν οι κωφάλαλοι, αυτός ο μέχρι τότε ανεξερεύνητος κόσμος της σιωπής. Γίνεται ο ιδρυτής και Πρόεδρος του Σωματείου «ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΩΝ ΚΩΦΑΛΑΛΩΝ Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΖΑΧΑΡΙΑΣ». Έξι δεκαετίες περίπου θα ασχοληθεί μαζί τους για να επιτύχει ένα μεγάλο έργο, πρωτοποριακό, με φαντασία και κυρίως με αγάπη Χριστού, γι’ αυτό και θα μείνει ανεξίτηλο.
Στις 8 Ιουνίου 1967 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας. Στην Βοιωτία ως Μητροπολίτης συνάντησε δύσκολες καταστάσεις. Ένας χώρος εκκλησιαστικός με τεράστια και πολύπλοκα προβλήματα.
Η εργατικότητα, η υπομονή και επιμονή του αλλά περισσότερο η πίστη του και η προσευχή του συνετέλεσαν ώστε να επιτελέσει ένα αθόρυβο αλλά σημαντικό εκκλησιαστικό έργο. Αν ο χώρος δεν επιτρέπει να απαριθμήσουμε συγκεκριμένα έργα διαποιμάνσεως στις ενορίες, στα ιδρύματα, στα μοναστήρια, δεν μπορούμε να μην σταματήσουμε στον χαρακτήρα και το ήθος αυτής της διακονίας. Μιας διακονίας αθόρυβης, πειθαρχημένης στη ζωή της Εκκλησίας, που έφθασε στα όρια της θυσίας.
Το 1981 παραιτήθηκε της ενεργού υπηρεσίας. Αποσυρμένος απ’ την οχληρή διοίκηση δεν έπαυσε να παρακολουθεί άγρυπνα και με αγάπη την κάθε πτυχή της εκκλησιαστικής ζωής μέχρι τον περασμένο χρόνο, που οι δυνάμεις του άρχισαν να τον εγκαταλείπουν. Ευτύχησε να ζήσει ανάμεσα στα πνευματικά του παιδιά που τόσο τον αγαπούσαν και τον σέβονταν. Ευτυχήσαμε όλοι μας να περιτριγυρίζουμε και να διακονούμε μια οσιακή μορφή. Οι μοναχές της Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Μαζαρακίου έδωσαν αγάπη και πήραν πλούσια ευλογία.
Συμφιλιωμένος με την αναχώρηση από τον κόσμο αυτό, ετοίμασε μόνος την τελευταία επίγεια κατοικία του που έκτισε πλάι του Ναού των Αγίων Μυροφόρων Γυναικών και του Αγίου Νικοδήμου.
«Ήρθε ο καιρός να φύγω», μας έλεγε, «να συναντήσω τον Κύριο που τόσο αγάπησα. Δεν φοβούμαι, το επιθυμώ, αλλ’ όμως είναι δύσκολο. Δύσκολο το πέρασμα».
Ξαπλωμένος στην απλωτή καρέκλα, απέναντι στο αναμμένο τζάκι, μέσα σ’ ένα ζεστό περιβάλλον ο γέροντας μας έφυγε οσιακά, στις 15 Φεβρουαρίου 1996.
Η Διαθήκη του είναι ανακεφαλαίωση της ζωής του. Αποπνέει άρωμα πίστεως, ελπίδα αναστάσεως, γεμάτη απλότητα, αγάπη, στοργή, ενδιαφέρον γι’ αυτό και σκορπίζει ηρεμία, γαλήνη, αισιοδοξία.
«Ο Τάφος», γράφει, «να είναι απλούς και απέριττος. Μια πλάκα και ένας σταυρός είναι αρκετά. Κάτω από το όνομα μου να χαραχθεί το Κυριακόν Λόγιον ΑΓΑΠΑΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ». Όντως Μακάριος ο ανήρ.
ΔΩΡΟΘΕΟΣ ΒΑΣΙΛΆΣ, Ο ΑΠΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ (1957-1966)
Ο Μακαριστός Μητροπολίτης πρώην Θηβών και Λεβαδείας κυρός Δωρόθεος Βασιλάς γεννήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 1895 στην Κέρκυρα. Αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή Αθηνών το 1917. Στις 5 Οκτωβρίου 1952 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Παραμυθίας, Φιλιατών και Γηρομερίου. Στις 10 Δεκεμβρίου 1957 εξελέγη Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας. Την 1 Νοεμβρίου 1966 παραιτήθηκε για λόγους υγείας. Εκοιμήθη στις 22 Ιουλίου 1968.
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ ΚΟΥΤΣΟΥΠΙΔΗΣ (1944-1957)
Ο κατά κόσμον Παναγιώτης Κουτσουπίδης γεννήθηκε το 1893 στον Πειραιά. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Χειροτονήθηκε διάκονος στις 28 Ιουνίου 1920 στον Μητροπολιτικό Ναό Εισοδίων της Θεοτόκου Λιβαδειάς από τον Θηβών & Λεβαδείας Συνέσιο. Πρεσβύτερος στις 20 Οκτωβρίου 1921 στον Ιερό Ναό Αγίας Τριάδος Πειραιώς, λαμβάνοντας και το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου από τον Θηβών & Λεβαδείας Συνέσιο. Διετέλεσε Πρωτοσύγκελος (Ιούνιο 1920 έως Μάιο 1936) & Ιεροκήρυκας της Μητροπόλεως Θηβών (Οκτώβριο 1920 έως Μάιο 1936). Επίσης, διηύθυνε την Εκκλησιαστική Προπαρασκευαστική Σχολή Λιβαδειάς (Σχολικά Έτη: 1922, 1923 & 1928). Τέλος, διετέλεσε Γραμματέας (1936-1939) & Αρχιγραμματέας (1939-1944). Εξελέγη Μητροπολίτης στις 2 Μαρτίου 1944, χειροτονήθηκε στις 19 Μαρτίου 1944 και ενθρονίστηκε στις 9 Απριλίου του ιδίου έτους. Τιμήθηκε από τον Στρατό με τον «Πολεμικό Σταυρό Γ΄ Τάξεως μετά εὐφήμου Μεραρχιακής μνείας», «το Μετάλλιο του Στρατιωτικής αξίας Δ΄ Τάξεως»,και «το Διασυμμαχικό Μετάλλιο του Πολέμου 1914-18». Ως Γραμματέας της Ι.Σ. τιμήθηκε με το «Χρυσό Σταυρό τοῦ Βασιλικοῦ Τάγματος τοῦ Γεωργίοῦ τοῦ Α΄». Τέλος, ως Αρχιερέας τιμήθηκε με το «Μετάλλιο τοῦ Ἀνωτέρου Ταξιάρχου τοῦ Βασιλικοῦ Τάγματος τοῦ Φοίνικος» και με το «Χρυσό Μετάλλιο τῆς πόλεως Χαιρωνείας». Παραιτήθηκε από τα Αρχιερατικά του καθήκοντα αρχές Δεκεμβρίου του 1957. Εκοιμήθη στις 6 Ιουλίου 1968.
ΣΥΝΕΣΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΙΔΗΣ (1912-1944)
Ο κατά κόσμον Σταύρος Φιλιππίδης γεννήθηκε το 1868 στην Τήνο. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή. Χειροτονήθηκε διάκονος στις 3 Ιουνίου και Πρεσβύτερος στις 10 Ιουνίου του 1901 από τον Αθηνών Προκόπιο, λαμβάνοντας και το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτου. Διετέλεσε Ιεροκήρυκας στις Ιερές Μητροπόλεις Μαντινείας & Κυνουρίας, Χαλκίδος & Καρυστίας & Αθηνών. Επίσης, εργάστηκε ως καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης στην Θήβα, σε Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια στον Πειραιά. Τιμήθηκε με τον Αργυρό Σταυρό του Βασιλικού Τάγματος των Ιπποτών του Σωτήρος και με τον Κατώτερο του Ταξίαρχου του Βασιλικού Τάγματος των Ιπποτών του Φοίνικος. Απεβίωσε στις 27 Φεβρουαρίου του 1944.
ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ ΒΛΑΧΑΚΗΣ (1901-1909)
Καταγόταν από τον Κάλαμο Αττικής και γεννήθηκε στην Αθήνα το 1849. Φοίτησε στην Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή και εισήχθη στην Θεολογική Σχολή Αθηνών. Μη δυνάμενος να αποπερατώσει τις σπουδές του λόγω οικονομικών δυσχερειών έδειξε σπάνια αφοσίωση στην μελέτη, ώστε να αναπληρώσει ότι έχασε από το Πανεπιστήμιο. Στις 29 Ιουνίου του 1871 χειροτονήθηκε Διάκονος και το 1872 Πρεσβύτερος από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Σύρου Αλέξανδρο Λυκούργο. Από το 1880 δίδαξε στον Πειραιά, στο Παρθεναγωγείο Βαμβακάρη, στο Γυμνάσιο Πειραιά και σε Λύκεια. Υπήρξε εύγλωττος ιεροκήρυκας με ευπρεπές παράστημα και επιβλητικότητα. Ενδιαφέρουσες ομιλίες χαρακτηρίστηκαν, από την Αγγλική διανόηση, οι ομιλίες του σε Liverpool και Manchester της Αγγλίας. Στις 13 Ιουνίου του 1901 εξελέγει Επίσκοπος Θηβών και Λεβαδείας. Χειροτονήθηκε στον Ιερό Ναό Αγίας Τριάδας Πειραιά, την 1 Ιουλίου του ίδιου έτους, χοροστατούντων των Αθηνών Προκοπίου, Δημητριάδος Γρηγορίου και Λαρίσης Αμβροσίου. Απεβίωσε στις 5 Σεπτεμβρίου του 1909 στην παραλία της Δομβραίνας.
ΔΟΣΙΘΕΟΣ ΑΣΗΜΑΚΙΔΗΣ (1858-1885)
Καταγόταν από τους Πετσάκους Αχαΐας και ως μοναχός ανήκε στο Μοναχολόγιο της Ιεράς Μονής Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αιγιαλείας. Στην Ιερά Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών το 1837 ιδρύθηκε Ελληνικό Σχολείο, το οποίο είχε πολύ μεγάλη σημασία για την πνευματική ζωή και την εκκλησιαστική δράση και δύναμη της. Μεταξύ των δύο πρώτων δασκάλων ήταν ο μοναχός, τότε, Δοσίθεος Ασημακίδης. Είχε σπουδαία θεολογική και φιλολογική κατάρτιση, καθώς δείχνουν οι χειρόγραφες συγγραφές του, που σώζονται στην βιβλιοθήκη του μοναστηριού. Διετέλεσε ως διδάσκαλος επί Τουρκοκρατίας στην Επαρχία Καλαβρύτων καθώς επίσης και Ιεροκήρυκας Αθηνών.
Κατάλογος Αρχιερατευσάντων
από τον πρώτο Επίσκοπο Θηβών Άγιο Ρούφο έως σήμερα
Α/Α | Όνομα | Αρχή Θητείας | Λήξη Θητείας |
1. | Ρούφος | Α’ αιώνας | Α’ αιώνας |
2. | Κλεόνικος | 325 | |
3. | Ιούλιος ή Ιουλιανός | 342 | 343 |
4. | Μόσχος | 343 | |
5. | Ανύσιος | 431 | |
6. | Αδριανός | 440, 461 | |
7. | Αρχέτιμος | 451, 458 | |
8. | Συμεών Α’ | αρχές ΣΤ’ αιώνα | αρχές ΣΤ’ αιώνα |
9. | Ελπίδιος | 531 | |
10. | «Ανώνυμος» | τελος ΣΤ’ αιώνα | αρχές Ζ’ αιώνα |
11. | Ιππόλυτος | μέσα Ζ’ αιώνα ή Η’ αιώνα | |
12. | Γερμανός | Η’ ή Θ’ αιώνα | |
13. | Μαρκιανός | ||
14. | Μαρκιανός | 869, 879 | |
15. | Ιωάννης Α’ | μεταξύ Ι’ αιώνα – ΙΑ’ αιώνα | |
16. | Ιωάννης Β’ Κοσίφης | 1072 | |
17. | Πέτρος | 1079 | |
18. | «Ανώνυμος» | 1080 | 1089 |
19. | Κωνσταντίνος | ΙΑ’ αιώνας | |
20. | Νικήτας | Τέλος ΙΑ’ αιώνα | |
21. | Ιωάννης Γ’ | 1116 | 1117 |
22. | Ιωάννης Δ’ Καλοκτένης | 1144 | 1180 |
23. | Μανουήλ | 1204, 1206 | |
24. | Συμεών Β’ ο Κρής | 1350 | 1357 |
25. | Σίμων | 1360 | |
26. | «Ανώνυμος» | 1437 | |
27. | Γρηγόριος Α’ | 1490 | |
28. | Ιωάσαφ Α’ ο Μακρής | 1542 | 1565 |
29. | Λαυρέντιος | 1593 | 1597 |
30. | Ιωάσαφ Β’ | 1604 | 1606 |
31. | Γρηγόριος Β’ | 1613 | 1616 |
32. | Μητροφάνης Α’ | 1621 | 1627 |
33. | Δανιήλ Α’ | 1626 | 1627 |
34. | Παρθένιος Α’ | 1627 | 1634 |
35. | Κλήμης | 1634 | 1648 |
36. | Δανιήλ Β’ | 1648 | 1652 |
37. | Παρθένιος Β’ | 1652 | 1657 |
38. | Ιεζεκιήλ | 1657 | 1666 |
39. | Ιερόθεος | 1666 | 1695 |
40. | Αθανάσιος Α’ | 1700 | 1721 |
41. | Ιωακείμ | 1710 | |
42. | Δαμιανός | 1721 | |
43. | «Ανώνυμος» | 1722 | |
44. | Μακάριος Φιλάρετος | 1729 | |
45. | Γεράσιμος Σαντοριναίος | 1733 | 1734 |
46. | Ανανίας Α’ | 1734 | 1737 |
47. | Αθανάσιος Β’ | 1740 | |
48. | Μητροφάνης Β’ | 1744 | |
49. | Πανάρετος | 1746 | |
50. | Άνθιμος | 1752 | 1764 |
51. | Αγάπιος | 1764 | 1774 |
52. | Αθανάσιος Γ’ | 1773 | 1790 |
53. | Τιμόθεος ο από Δαμαλών | ||
54. | Κύρριλος Μουρούζης | 1793 | 1812 |
55. | Ανανίας Β’ Βαλέτας | 1812 | 1820 |
56. | Παΐσιος ο από Σάμου | 1820 | 1849 |
57. | Αβράμιος Αναργύρου | 1852 | 1858 |
58. | Δοσίθεος Ασημακίδης | 1858 | 1885 |
59. | Ιερώνυμος Α’ Βλαχάκης | 1900 | 1909 |
60. | Συνέσιος Φιλιππίδης | 1912 | 1944 |
61. | Πολύκαρπος Κουτσοπίδης | 1944 | 1957 |
62. | Δωρόθεος Βασιλάς | 1957 | 1966 |
63. | Νικόδημος Γραικός | 1967 | 1981 |
64. | Ιερώνυμος Β’ Λιάπης | 1981 | 2008 |
65. | Γεώργιος Μαντζουράνης | 2008 | Σήμερα |